Alter van Marloes Morshuis / Alleen Samen van Cato Maris
Na Prego was er een samenleving, waarin iedereen leefde met een dialego, een digitaal alter ego, dat symbool stond voor de ideale vredige wereld. Maar was die wereld werkelijk zo ideaal? Roz en Fabian dachten van niet. Ze wilden hun leven niet laten bepalen door een digitale spiegel van perfectie. Ze weigerden de opdrachten klakkeloos op te volgen, die hun dialego hen oplegde. Maar in hun zoektocht naar vrijheid, overschreden ze grenzen, grenzen die directe gevolgen hadden. Drie rode schermen waren fataal en dat ondervonden Roz en Fabian op gruwelijke wijze. In een laatste poging om hun lot te keren, stuitten ze op een boek dat dertig jaar geleden was geschreven. Maar vormt dit vergeten boek de sleutel tot bevrijding? Of brengt het juist een nog groter gevaar met zich mee?
Roz staarde verlamd naar haar rode scherm. Dit was toch wat ze wilde? Door te spijbelen, slechte cijfers te halen en haar suikertaks ruim te overschrijden, had ze dit moment zelf veroorzaakt. Toch voelde het allesbehalve bevrijdend. Haar maandelijkse rapportage kleurde van groen naar oranje, naar rood. Roz gaf haar digitale alter ego de schuld. Er volgde een felle discussie met haar checker, die dreigde met een reset naar Prego 2.0 en sprak de bekende zin uit: “Het leven in de DN is fantastisch en dialego’s zijn geweldig!” Roz had zo geen zin in een preek of de doemscenario’s, maar haar checker kende echter geen genade. Gelukkig zat ze nog in de kalibratieperiode. Maar thuis barstte de bom, haar moeder schreeuwde eerst en huilde daarna. Zoveel rode schermen dan ging je naar het Transferum. ’s Nachts glipte Roz haar kamer uit, ze had met Fabian afgesproken. Hij verdedigde haar moeder, maar hij begreep Roz ook. Als cadeautje gaf hij haar illegale graffitispuitbussen, ze koos de zwarte. Fabian’s dialego had een beeld van hem geschetst, dat hij een voorbeeldige leerling was met topcijfers én een fanatieke hockeyspeler zou zijn, hij speelde liever gitaar, ging het liefst naar de muziekacademie, blowde en wilde de mooie maar ook de lelijke kanten van de wereld zien. Volgens hem brachten dialego’s niet de hemel, maar de hel. Toen Roz samen met Valda in het voedselbos was, hoorde Roz Fabians woorden in haar hoofd: “Zodat je me niet vergeet.” Wat bedoelde hij daarmee? Tijdens de leercursus “Leer luisteren naar jezelf” zagen ze een film over de overgang van Prego naar Alterdialego’s. Cato Maris, auteur van Samen Alleen, legde uit hoe je je moest spiegelen aan je dialego om een betere wereld te bouwen. Maar Roz ontdekte een fout. Als jij sterft, sterft ook je dialego, maar Cato was verdronken. Waarom sprak haar dialego dan nog? Björn, de begeleider, gaf hierop geen antwoord. Hij verplichtte Roz zelfs tot een dialoog met haar dialego, wat echter op ruzie uitliep. ’s Nachts ging ze naar de Underground, naar Fabian. Als dan de zanger ineens meldt, dat iemand Code Rood heeft gekregen. Kijkt Roz om zich heen, totdat ze besefte dat het om Fabian gaat. Toen ging alles mis. Fabian verdween. Ze ving een glimp op en wilde naar hem toe, maar ze werd meegetrokken naar de wc. “Zoek hem niet, Ga naar huis,” fluisterde iemand. “De Altercoaches zullen je ondervragen, hoe dan ook.”…
“Alter” van Marloes Morshuis & “Alleen Samen” van Cato Maris zijn twee verhalen samengebracht in één uitgave, deze unieke vormgeving past perfect bij het verhaal. In Alter zet Marloes Morshuis je aan het denken over een wereld, waarin een digitale versie van jezelf bestaat, een zogeheten dialego, die je beschermt, begeleidt en helpt om je aan regels te houden. Daarnaast is er een wereld waarin je de natuur respecteert en waarin het collectief centraal staat. Een intrigerend idee, met goede bedoelingen, maar het wordt al snel duidelijk dat dit systeem ook een duistere kant heeft. Dat zulke macht in handen van een enkeling of systeem ligt, is ronduit beangstigend. Juist in deze tijd van klimaatverandering en technologische ontwikkelingen, is het verhaal daarom actueler dan ooit. De thema’s die Morshuis aansnijdt, van milieubewustzijn tot kunstmatige intelligentie, zijn ook nu erg belangrijk. Het boek is dan ook naar mijn mening bij uitstek geschikt om klassikaal te lezen en erover in gesprek te gaan met leerlingen. Het nodigt uit tot reflectie: over technologie, controle, verantwoordelijkheid, en de toekomst van onze wereld. De manier waarop dit verhaal is vormgegeven, met brieven, documenten en illustraties, die in en rondom de tekst verweven zijn, maakt het nog meeslepender. Je blijft lezen, niet alleen omdat het spannend is, maar ook omdat het vragen oproept. Wat als dit werkelijkheid wordt? Is het een ideale toekomst of juist een dystopische nachtmerrie. Hoofdpersoon Roz is overtuigend neergezet: open, zoekend naar oplossingen, en vasthoudend aan positief denken, ondanks het beklemmende concept van het Transferum. Het boek daagt uit. Het zet je hoofd vol ideeën en suggesties, waarvan sommige verrassend toepasbaar lijken op onze eigen werkelijkheid.
“Alleen Samen” van Cato Maris is het boek dat in Alter genoemd wordt. Mijn mening is, lees eerst Alter en sta net als Roz blanco in wat er in het boek staat, dan vallen er heel wat puzzelstukjes samen in het hoe en waarom.
Uitgeverij: Lemniscaat
ISBN: 9789047715863
Aantal pagina’s: 487
Prijs: € 19,99
